Jak wybrać termostat grzejnikowy?
Ogrzewanie i klimatyzacja
Poradnik
02.11.2025
Termostat grzejnikowy pozwala ustawić temperaturę w pomieszczeniu i utrzymać ją na stałym poziomie. Dzięki niemu ogrzewanie działa tylko wtedy, gdy jest potrzebne. Jak dobrać odpowiedni model do rodzaju instalacji i swoich potrzeb?
Termostat grzejnikowy – to warto wiedzieć!
- Termostat grzejnikowy pomaga utrzymać stałą temperaturę i zmniejszyć zużycie energii nawet o 25%.
- Głowica termostatu steruje ilością ciepłej wody dopływającej do grzejnika.
- Obniżenie stałej temperatury w pomieszczeniu o 1°C pozwala zaoszczędzić około 5–8% energii (średnio przyjmuje się 6%).
- Rodzaj gwintu zaworu (np. M30 x 1,5 lub Danfoss RA) ma znaczenie przy doborze głowicy.
- Zasłonięcie termostatu meblem lub zasłoną utrudnia jego prawidłowe działanie.
Do czego służy termostat grzejnikowy?
Termostat znajduje się bezpośrednio przy grzejniku – najczęściej z boku, tam, gdzie doprowadzana jest ciepła woda z instalacji. To on reguluje ciepło trafiające do grzejnika, dzięki czemu w pokoju utrzymuje się stała, przyjemna temperatura.
Termostat działa najbardziej efektywnie, gdy nie jest zasłonięty zasłonami, meblami ani obudową grzejnika. Tylko wtedy prawidłowo reaguje na temperaturę powietrza w pomieszczeniu. Dobrze ustawiony termostat obniża zużycie energii nawet o 25%.
Jak działa termostat grzejnikowy?
Termostat grzejnikowy składa się z dwóch części – głowicy i zaworu. Głowica działa jak sterownik: otwiera lub zamyka zawór, regulując ilość ciepłej wody, która trafia do grzejnika. Kiedy robi się chłodniej, zawór otwiera się szerzej i do grzejnika trafia więcej ciepłej wody. Gdy temperatura wzrośnie, zawór się przymyka i grzejnik grzeje słabiej.
Na pokrętle termostatu znajdują się cyfry, które oznaczają różne poziomy grzania. Symbol śnieżynki (gwiazdki) pozwala utrzymać temperaturę przeciwzamrożeniową (ok. 6–8°C), natomiast ustawienie „1” odpowiada zazwyczaj temperaturze ok. 12–14°C (odpowiedniej np. dla garażu czy piwnicy). Pozycja „3” odpowiada temperaturze w granicach 20°C, uznawanej za właściwą do mieszkania. Natomiast ustawienie „5” zapewnia maksymalny przepływ ciepłej wody przez grzejnik i najwyższą temperaturę pracy.
Ile można zaoszczędzić? Zasada 1°C i zwrot z inwestycji w termostat
Wiele osób sądzi, że ustawienie termostatu na maksimum (np. „5”) pozwoli szybciej nagrzać pomieszczenie. To błąd – termostat nie przyspiesza grzania, lecz dąży do osiągnięcia określonej temperatury. Takie działanie prowadzi jedynie do przegrzewania i strat energii.
Warto znać tzw. regułę 6% – obniżenie stałej temperatury w pomieszczeniu o zaledwie 1°C przekłada się na oszczędność około 6% energii zużywanej na ogrzewanie. Oznacza to, że utrzymywanie 20°C, zamiast 22°C może realnie zmniejszyć rachunki.
Koszt zakupu nawet prostych głowic termostatycznych często zwraca się już po jednym sezonie grzewczym.
Jaki termostat będzie najlepszy do Twojego grzejnika?
W większości nowoczesnych grzejników pokojowych i łazienkowych termostat jest już częścią standardowego wyposażenia. W zestawie znajduje się też instrukcja, która wyjaśnia, jakie temperatury odpowiadają poszczególnym poziomom grzania.
Zdarza się jednak, że termostat trzeba dokupić lub wymienić. Wtedy znaczenie ma rodzaj zaworu zastosowanego w grzejniku. Na rynku dostępne są modele o różnych wymiarach i sposobach montażu – proste, kątowe, z wkładką zaworową lub bez. Choć wybór nie jest ogromny, warto dokładnie sprawdzić, jaki typ zaworu mamy w swojej instalacji, aby nowy termostat pasował i działał bez zarzutu.
Przeczytaj również: Jak wybrać ogrzewanie do łazienki?
Jak rozpoznać typ złącza zaworu?
Nie istnieje jeden uniwersalny standard głowic termostatycznych. Najważniejszym parametrem jest typ i rozmiar gwintu zaworu, do którego głowica jest przykręcana.
Najpopularniejsze rodzaje dostępne na rynku to:
- M30 x 1,5 – najbardziej powszechny gwint, używany m.in. przez firmy Heimeier, Oventrop czy Schlosser,
- M28 x 1,5 – często stosowany w grzejnikach marki Herz,
- Danfoss RA (złącze „na klik”) – specyficzny system montażu bez gwintu, stosowany w zaworach Danfoss.
Aby rozpoznać typ zaworu, wystarczy odkręcić starą głowicę i sprawdzić oznaczenia lub zmierzyć średnicę gwintu suwmiarką. Nawet jeśli nowa głowica nie pasuje idealnie, w sklepach dostępne są adaptery (redukcje), które umożliwiają bezproblemowy montaż.
Rodzaje zaworów termostatycznych
Zawory termostatyczne występują w kilku wariantach, które można dobrać w zależności od sposobu działania i miejsca montażu.
Pod względem budowy i działania czujnika wyróżniamy głowice:
- z czujnikiem wbudowanym – to najpopularniejsze rozwiązanie, stosowane w większości mieszkań,
- z czujnikiem zdalnym, połączonym z głowicą cienką rurką (kapilarą) – sprawdzają się tam, gdzie grzejnik jest zabudowany lub zasłonięty,
- z głowicą zdalną – umożliwiają wygodne sterowanie temperaturą, gdy grzejnik znajduje się w trudno dostępnym miejscu,
- z czujnikiem i zadajnikiem rozdzielonymi zdalnie – to rozwiązanie dla bardziej zaawansowanych systemów sterowania ogrzewaniem.
Ze względu na budowę instalacji wyróżniamy zawory:
- proste – przeznaczone do grzejników z prostym doprowadzeniem rur,
- osiowe – montowane tam, gdzie rury biegną równolegle do grzejnika,
- kątowe – najczęściej stosowane w typowych instalacjach, gdzie rury wychodzą ze ściany,
- narożnikowe – przydatne w miejscach o ograniczonej przestrzeni lub nietypowym układzie rur.
Aby termostat działał prawidłowo, głowica i zawór muszą być idealnie dopasowane. Najłatwiej osiągnąć to, kupując oba elementy od tego samego producenta. W przeciwnym razie należy zwrócić uwagę na wymiar gwintu, skok trzpienia zaworu oraz rodzaj połączenia, by uniknąć problemów z montażem.
Przeczytaj również: Rodzaje podłączeń grzejników łazienkowych – co warto o nich wiedzieć przed remontem?
Jak używać termostatu grzejnikowego w zależności od jego rodzaju?
Korzystanie z termostatu jest proste, ale warto pamiętać o kilku zasadach. Nie należy zbyt często zmieniać ustawień pokrętła – to nie sprawi, że grzejnik szybciej się nagrzeje, a może zakłócić jego pracę. Najlepiej, gdy termostat znajduje się w miejscu z naturalnym obiegiem powietrza, z dala od źródeł ciepła i przeciągów.
W zależności od rodzaju urządzenia sposób obsługi może wyglądać nieco inaczej.
Termostat elektroniczny
W elektronicznym termostacie wystarczy raz ustawić żądaną temperaturę – urządzenie samo dba o jej utrzymanie. Dzięki czujnikom reaguje na najmniejsze zmiany temperatury w pomieszczeniu. Warto korzystać z funkcji programowania: można zaplanować, by temperatura obniżała się w czasie nieobecności domowników i wzrastała tuż przed ich powrotem.
W modelach z Wi-Fi ustawienia można zmieniać z poziomu aplikacji w telefonie, co pozwala zdalnie zarządzać ogrzewaniem.
Termoregulator grzejnikowy
W termoregulatorach mechanicznych wystarczy wybrać odpowiedni poziom grzania pokrętłem. W łazience najlepiej ustawić wyższą wartość (np. 4-5), w sypialni niższą (2-3), a w pomieszczeniach używanych rzadziej – tryb minimalny.
Dobrą praktyką jest pozostawienie ustawień na stałym poziomie – termostat sam dostosuje pracę grzejnika.
Zawór grzejnikowy z termostatem
W termostatach montowanych na zaworze grzejnikowym głowica reguluje przepływ wody przez grzejnik. W praktyce oznacza to, że:
- jeśli chcesz zwiększyć temperaturę, przekręć głowicę w stronę wyższego numeru,
- jeśli jest zbyt ciepło – zmniejsz ustawienie,
- po ustawieniu odpowiedniego poziomu nie zmieniaj go zbyt często – termostat sam utrzyma ciepło.
Warto też co jakiś czas sprawdzić, czy zawór się nie zablokował. Po sezonie grzewczym można go kilka razy otworzyć i zamknąć, by zapewnić płynne działanie.
Najczęstsze błędy w użytkowaniu – dlaczego grzejnik „nie grzeje” mimo odkręconego termostatu?
Zdarzają się sytuacje, kiedy mimo poprawnie działającego termostatu, grzejnik po prostu nie grzeje. Co może być tego przyczyną?
- Zasłanianie lub zastawianie głowicy – to najczęstszy problem. Gdy termostat znajduje się za zasłoną lub meblem, odczytuje temperaturę wyższą niż w pokoju i zamyka zawór zbyt wcześnie.
- Całkowite zakręcanie grzejników – nie należy ustawiać pokrętła na „0” w nieużywanych pokojach zimą. Może to prowadzić do wychłodzenia ścian, zwiększenia strat ciepła w sąsiednich pomieszczeniach, a nawet zamarznięcia instalacji.
- Symbol gwiazdki (śnieżynki) – to nie wyłączenie grzejnika, lecz tryb antyzamarzaniowy, który utrzymuje temperaturę 5-7°C. Wystarczająco, by chronić instalację przy minimalnym zużyciu energii.
Dlaczego warto zainstalować termostat grzejnikowy? Podsumowanie
Termostat grzejnikowy to urządzenie, które pozwala dokładnie kontrolować temperaturę w domu. Dzięki niemu ogrzewanie działa tylko wtedy, gdy jest potrzebne. Odpowiednio dobrany termostat zwiększa wygodę użytkowania i pomaga zmniejszyć rachunki za energię.
FAQ
Czy każdy grzejnik ma termostat?
Nie, starsze modele grzejników często nie mają termostatu. W większości przypadków można go dokupić i zamontować samodzielnie lub z pomocą fachowca. Przed zakupem sprawdź typ zaworu i ewentualne adaptery.
Czy termostat trzeba kalibrować?
Nie, wystarczy ustawić właściwy poziom grzania. W termostatach elektronicznych urządzenie samo utrzymuje wybraną temperaturę. Jeśli odczyty są nielogiczne, sprawdź, czy głowica nie jest zasłonięta i czy zawór nie utknął.
Jak często wymieniać termostat?
Termostat nie wymaga regularnej wymiany, jeśli działa poprawnie. Co kilka lat warto skontrolować stan zaworu i głowicy. Wymień go, gdy pojawiają się zacięcia, nieszczelności lub wyraźne wahania temperatury.
Facebook
Pinterest
Poprzedni artykuł
Polecane artykuły
Łazienka
Mała łazienka z wanną i pralką
Masz małą łazienkę, a chcesz zmieścić w niej i wannę, i pralkę? Dowiedz się, co...
08.11.2021 Czytaj dalej 
Łazienka
Łazienka z wanną i prysznicem
Istnieją zwolennicy szybkich pryszniców i osoby lubiące długie kąpiele. A co...
12.03.2021 Czytaj dalej
Łazienka
Mała łazienka z prysznicem – jak ją urządzić? Te zasady aranżacji musisz znać!
Jak urządzić małą, a nawet bardzo małą łazienkę z prysznicem? Przy takim...
02.10.2025 Czytaj dalej
Łazienka
Łazienka w stylu francuskim
Łazienka w stylu francuskim jest elegancka i wygodna. Kusi pałacowym przepychem...
03.11.2021 Czytaj dalej
Łazienka
Łazienka w stylu loft. Jak urządzić?
Styl loftowy jest synonimem luksusu, indywidualizmu i ekstrawagancji. Surowy,...
24.08.2025 Czytaj dalej
